Saskia vreest nu al voor de eerste hoosbui na de droogte
Waar je ook kijkt, haast overal zie je zandzakken in de Lindenstraat. En dus ook bij het huis van Saskia Mullenders uit Berg en Terblijt. "Voor als het straks weer hard gaat regenen. Want een beetje water op je terrein geeft niets, maar zoveel als laatst, is echt niet leuk meer."
Voor het eerst is voor heel Nederland in kaart gebracht of er tijdens een hoosbui water je huis in kan stromen. Vooral in Zuid-Limburg is die kans erg groot, zo blijkt uit de waterkwetsbaarheids-scan Bluelabel. Die geeft op de vierkante meter inzicht in regenwateroverlast als gevolg van hoosbuien.
Bekijk hier hoe het ervoor staat in jouw gemeente en buurt. Bezoek je deze website met je mobiel? Bekijk de kaart dan hier.
Eind mei vielen vooral in het Zuiden veel hoosbuien. In Berg en Terblijt, de woonplaats van Saskia Mullenders, leidde dit tot enorme water- en modderoverlast in huizen en tuinen. Zo ook bij de paardrijclub van Mullenders.
"We hebben 5000 euro schade aan de paardenrijbak. Die was net een week klaar. Overal lagen stenen en zand." Ook de auto van haar dochter had voor 1000 euro schade. "De verzekering dekt de schade helaas niet. Ook de gemeente wil ons niets betalen. Nu ligt de claim bij het Waterschap Limburg."
Bekijk hier de schade die eind mei werd aangericht en hoor ook wat het met Saksia doet:
Of het Waterschap die claim gaat betalen? Bestuurder Josette Van Wersch van Waterschap Limburg kan dat nu nog niet zeggen. Ze weet natuurlijk wat er in Berg en Terblijt is gebeurd. En ze weet dat ook op veel andere plaatsen in Zuid-Limburg het water soms de huizen in loopt tijdens stevige plensbuien.
De uitkomsten van de Bluelabel-scan verbazen haar dan ook niet: dat in Zuid-Limburg veel gebouwen staan met een C-, D-, of E-label. En dus met een grote kans op wateroverlast.
Dammetjes bouwen
"Wij nemen allerlei maatregelen hiertegen, al langere tijd", vertelt Van Wersch. Zoals proeven met akkers die het water beter vasthouden. "Akkers liggen vaak op heuvels. Als je niets doet, stroomt het water de akkers af, naar de laaggelegen dorpen. Door dammetjes te bouwen in de geultjes op een aardappelveld, blijft het water langer op de akker. We vervangen mais door het gewas sorghum, dat dieper wortelt en water daardoor beter kan vasthouden. Op een andere akker planten we mais dichter op elkaar, zodat het water minder makkelijk weg kan stromen."
In stedelijke gebieden doet het Waterschap weer iets anders. "Veel tuintjes en pleinen zijn versteend. Daardoor kan regenwater niet wegspoelen. In Meerssen en Orisbeek, die ook vaak last hebben van wateroverlast, starten binnenkort proeven met het afkoppelen van de regenpijp van de riolering. Regenwater moet dan wel de tuin in kunnen lopen. Om tuinen aan te kunnen passen, komt er een stimuleringsregeling voor huiseigenaren en woningcorporaties", zegt Van Wersch.
Daarnaast laat het Waterschap momenteel op allerlei plekken regenwaterbuffers aanleggen, uitbaggeren of vergroten. Daar kan het water tijdelijk opgevangen worden.
"Maar wij kunnen niet elk pand beschermen", waarschuwt Van Wersch. "Mensen moeten dus zelfredzaam zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld hun drempels verhogen, kerende muurtjes of schotjes plaatsen in de tuin en zandzakken in huis halen."
In Berg en Terblijt verbaast Mullenders zich een beetje over die zelfredzaamheid. "Natuurlijk heb ik zandzakken klaarstaan. Een drempel bouwen heeft toch geen zin? Het water stroomt er zo overheen of omheen. We zijn grotendeels afhankelijk van de gemeente en het Waterschap. Die zouden een beek gaan uitdiepen en dammen aanleggen. Maar zelf heb ik niets van ze gehoord.''
Spanning voor regen door droogte
Ze maakt zich daarom wel een beetje zorgen over de eerstvolgende grote bui. "We wonen op het laagste punt in de straat. Al het water komt naar ons toe. Buren hogerop in de straat hebben allemaal geulen gegraven en drempels aangelegd. Daardoor komt er tijdens een bui nog meer water op straat, en dus onze kant op."
Bovendien is het al tijden 'gortdroog'. "Als het nu gaat regenen, spoelt het water zo van de velden af." Ze zucht. "Ik vind het wel een beetje spannend. Heel spannend."